De bijzondere activeringsbijdrage die werkgevers moet ontmoedigen om werknemers met behoud van loon vrij te stellen van prestaties is sinds 1 januari 2024 verhoogd. De maatregel is ook niet meer enkel van toepassing op een volledige vrijstelling van prestaties maar ook op een gedeeltelijke vrijstelling van prestaties.
Wat?
Sinds 1 januari 2018 moeten werkgevers die hun werknemers met behoud van loon (of een deel ervan) volledig vrijstellen van prestaties, bovenop de gewone sociale zekerheidsbijdragen een bijzondere activeringsbijdrage betalen.
Deze maatregel werd ingevoerd om werkgevers te ontraden om door een volledige vrijstelling van prestaties, de striktere voorwaarden van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) te omzeilen.
Voor wie?
De bijzondere bijdrage geldt voor werkgevers die onderworpen zijn aan de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de autonome overheidsbedrijven.
De bijdrage is verschuldigd voor alle werknemers die gedurende een volledig kalenderkwartaal vrijgesteld zijn van prestaties, behalve:
bij een volledige wettelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst;
de schorsingen bepaald in de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten (ziekte en ongeval, ...)
bij volledige onderbreking in het kader van tijdskrediet
bij volledige onderbreking in het kader van een thematische verlof
bij een vrijstelling van prestaties tijdens de opzeggingsperiode bedoeld in artikel 37 van de Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978.
indien gedurende het kwartaal een periode van wettelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst aan de periode van vrijstelling voorafgaat
bijvoorbeeld, een werknemer was langdurig ziek en hervat het werk op 1 februari 2024; omdat hij op het einde van het jaar met pensioen zal gaan, de werkgever en de werknemer komen overeen om de werknemer vanaf 1 februari vrij te stellen van prestaties; de activeringsbijdrage is niet verschuldigd voor het 1ste kwartaal 2024 omdat het 1ste deel van het kwartaal een wettelijke schorsing volgens de arbeidsovereenkomstenwet is; vanaf het 2e kwartaal 2024 is de bijzondere bijdrage wél verschuldigd
indien gedurende het kwartaal de periode van vrijstelling gevolgd wordt door het ontslag, pensionering of een periode van vrijstelling van prestaties tijdens een opzegging zoals bedoeld bij artikel 37 van de Arbeidsovereeenkomstenwet.
Wanneer?
Sinds 1 januari 2024 is de bijzondere activeringsbijdrage niet alleen verschuldigd bij volledige vrijstelling van arbeidsprestaties, maar ook bij een gedeeltelijke vrijstelling van arbeidsprestaties.
De bijzonder activeringsbijdrage is nu ook verschuldigd wanneer een werknemer gedurende een volledig kwartaal minder dan een derde van de arbeidsregeling van een voltijdse werknemer van dezelfde categorie in de onderneming werkt.
Hoeveel?
De hoogte van de activeringsbijdrage hangt af van de leeftijd van de werknemer. Hoe jonger de werknemer, hoe hoger de bijdrage.
De bijdrage is gelijk aan een percentage van het loon dat doorbetaald wordt gedurende de gehele periode van inactiviteit maar met een driemaandelijks minimumbedrag.
Vanaf 1 januari 2024 werden de bijdragepercentages met 30% verhoogd. De volgende percentages zijn nu van toepassing:
Leeftijd Percentage kwartaalloon Minimale kwartaalbijdrage
< 60 jaar 50 % 300 euro
> 60 jaar < 62 jaar 45 % 225,60 euro
> 62 jaar 40 % 225,60 euro
Werkgevers die heel vaak gebruik maken van de volledige vrijstelling van arbeidsprestaties en voor minstens 10% van hun personeel een bijzondere activeringsbijdrage betalen, moeten een strafbijdrage betalen die 25% hoger is dan de standaardbijdrage.
Leeftijd Percentage kwartaalloon Minimale kwartaalbijdrage
< 60 jaar 62,5 % 375 euro
> 60 jaar < 62 jaar 56,25 % 282 euro
> 62 jaar 50 % 282 euro
Als de werknemer tijdens de eerste vier kwartalen van de periode van vrijstelling van prestaties, verplicht was om 60 uren outplacementbegeleiding te volgen worden de percentages voor de periode van de vier betrokken kwartalen met 40% verlaagd:
Leeftijd Percentage kwartaalloon Minimale kwartaalbijdrage
< 60 jaar 30 % 300 euro
> 60 jaar < 62 jaar 27 % 225,60 euro
> 62 jaar 24 % 225,60 euro
De outplacementbegeleiding moet een waarde hebben van 1/12 van het jaarloon van het kalenderjaar dat de vrijstelling van prestaties voorafgaat, met een minimale waarde van 1 800 EUR en een maximale waarde van 5 500 EUR. De begeleiding moet ook beantwoorden aan de kwaliteitscriteria van artikel 11/4 van de wet van 5 september 2001 tot verbetering van de werkgelegenheidsgraad van de werknemers (= outplacementcriteria).
De werkgever moet aan de FOD WASO het bewijs kunnen leveren dat de outplacementbegeleiding werd gevolgd. Als de werkgever te veel werknemers heeft die zijn vrijgesteld van arbeidsprestaties zijn de strafbijdragen ook van toepassing.
De bijdrage is niet verschuldigd als de werknemer een verplichte door de werkgever georganiseerde opleiding heeft gevolgd waarvan de prijs minstens 20 % bedraagt van het brutojaarloon waarop de werknemer recht had vóór de vrijstelling van prestaties.
***
Er is geen overgangsregeling uitgewerkt voor bestaande situaties van vrijstelling van arbeidsprestaties.
De nieuwe toepassingsvoorwaarden, de verhoogde bijdragepercentages en de andere voorwaarden voor een verlaagde bijdrage of vrijstelling zijn enkel van toepassing voor vrijstellingen van arbeidsprestaties vanaf 1 januari 2024.
Heeft u nog vragen over de bijzondere activeringsbijdrage? Commit Advocaten helpt u graag verder.
Ondanks alle zorg die besteed is aan het opstellen van deze tekst, blijven vergissingen en/of onvolkomenheden mogelijk. De auteur en Commit Advocaten bv kunnen daarvoor geen aansprakelijkheid aanvaarden.