In België is het in principe verboden om werknemers ter beschikking te stellen aan een gebruiker. Het is m.a.w. verboden om personeel uit te lenen.
De wettelijke uitzonderingen op dit verbod zijn o.a. uitzendarbeid en de mogelijkheid voor een werkgever om vaste werknemers tijdelijk ter beschikking te stellen van een gebruiker.
Het uitlenen van een vaste werknemer kan bijvoorbeeld gebeuren door een (buitenlandse) moedervennootschap aan haar (Belgische) dochtervennootschap.
Het uitlenen van een vaste werknemer is aan de volgende voorwaarden onderworpen:
het uitlenen van personeel mag niet de gewone activiteit van de werkgever zijn;
het mag slechts om een uitlening voor een beperkte duur gaan;
de werkgever, de gebruiker en de werknemer moeten op voorhand de voorwaarden en de duur van de uitlening vastleggen in een overeenkomst;
er moet een akkoord worden bekomen van de arbeidsinspectie en van de vakbondsafvaardiging van de gebruiker of bij ontstentenis daarvan, van de werknemersorganisaties in het paritair comité van de gebruiker;
de arbeidsinspectie moet louter verwittigd worden (geen akkoord vereist) indien het om een uitlening gaat:
in het kader van de samenwerking tussen ondernemingen van eenzelfde economische en financiële entiteit;
met het oog op de kortstondige uitvoering van gespecialiseerde opdrachten die een bijzondere beroepsbekwaamheid vereisen.
Wat is de sanctie bij het niet respecteren van deze voorwaarden?
Er was discussie over de toepasselijke sanctie bij het niet respecteren van de voorwaarden voor het uitlenen van een vaste werknemer.
Het Hof van Cassatie oordeelt in een arrest van 8 oktober 2018 dat het niet-naleven van de voormelde voorwaarden leidt tot een inbreuk op het verbod op het uitlenen van personeel waardoor:
de gebruiker en de werknemer verbonden zullen zijn door een nieuwe arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd vanaf het begin van de uitlening;
de gebruiker en de uitlener hoofdelijk aansprakelijk zullen zijn voor de betaling van de sociale bijdragen, lonen, vergoedingen en voordelen die uit de arbeidsovereenkomst voortvloeien.
Naast deze burgerrechtelijke sancties lopen de uitlener en de gebruiker ook het risico om strafrechtelijk dan wel administratiefrechtelijk te worden vervolgd.
Belang van deze beslissing?
De onderneming die een door een andere onderneming uitgeleende werknemer tewerkstelt, zal alle hierboven opgesomde voorwaarden moeten naleven. Zo niet zal er sprake zijn van een verboden terbeschikkingstelling.
Het uitlenen van een vaste werknemer zonder dat de voorwaarden voor deze uitlening werden gerespecteerd, zal burgerrechtelijk tot gevolg hebben dat de werknemer 2 arbeidsovereenkomsten heeft. Enerzijds de oorspronkelijke arbeidsovereenkomst met de werkgever en anderzijds een nieuwe arbeidsovereenkomst met de gebruiker vanaf het begin van de verboden terbeschikkingstelling.
Bij een ontslag van de werknemer moeten beide arbeidsovereenkomsten worden beëindigd. We zien dat hiermee in de praktijk vaak geen rekening wordt gehouden waardoor er na het ontslag vaak nog een mogelijkheid is voor de werknemer om een vordering in te stellen tegen de werkgever van de niet beëindigde arbeidsovereenkomst.
Wil u meer weten over het ter beschikking stellen van vaste werknemers of wil u de risico’s bij het in- of uitlenen van personeel beter kunnen inschatten?
Commit Advocaten helpt u graag verder.
Ondanks alle zorg die besteed is aan het opstellen van deze tekst, blijven vergissingen en/of onvolkomenheden mogelijk. De auteur en Commit Advocaten cvba kan daarvoor geen aansprakelijkheid aanvaarden.