Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) besliste in een arrest van 13 december 2022 dat het recht op privacy van een werknemer niet wordt geschonden in een geval waarin de werkgever gebruik maakte van gegevens uit een GPS-trackingsysteem in de bedrijfswagen om hem te ontslaan.
MET DANK AAN EUROPA: VLAANDEREN VAKANTIELAND
Onder impuls van het Europees Hof van Justitie wordt de vakantiewetgeving op twee punten aangepast. Het wordt namelijk mogelijk om vakantiedagen over te dragen wanneer een werknemer deze om bepaalde redenen niet kan opnemen vóór het einde van het vakantiejaar. Een werknemer zal zijn vakantiedagen ook niet meer kwijt zijn wanneer hij tijdens de vakantie ziek wordt.
VRIJSTELLING VAN PRESTATIES VANAF 1 JANUARI 2023
Een werknemer vrijstellen van prestaties is sinds 1 januari 2018 duurder dan een werknemer laten werken. Vanaf 1 januari 2023, wordt dat nog ietsje duurder.
Als een werknemer wordt vrijgesteld van prestaties maar de werkgever toch nog loon betaalt, dan moet hij vanaf 1 januari 2018, bovenop de normale socialezekerheidsbijdragen, namelijk een bijkomende “activeringsbijdrage” betalen. Vanaf 1 januari 2023 werden de verschuldigde percentages en minima aangepast. Ook werd een verhoogd percentage ingevoerd wanneer de activeringsbijdrage voor minstens 10 % van de werknemers verschuldigd is. Een update van ons eerder blogbericht vindt u hier.
SOCIALE VERKIEZINGEN 2024 - WHAT'S (EXPECTED TO BE) NEW?
In 2024 gaan niet alleen politieke verkiezingen, maar ook de sociale verkiezingen door. Het wettelijk kader daarvoor is terug te vinden in de Wet van 4 december 2007 betreffende de sociale verkiezingen. Traditiegetrouw wordt in het jaar voorafgaand aan de sociale verkiezingen dat wettelijk kader aangevuld of op bepaalde punten gewijzigd. De verwachting is dat dit ook zal gebeuren in de aanloop naar de sociale verkiezingen van 2024. Wij geven in onze blog alvast een overzicht van de relevante, vooropgestelde wijzigingen.
OPEENVOLGING VAN ARBEIDSOVEREENKOMSTEN VOOR EEN BEPAALDE TIJD EN VERVANGINGSOVEREENKOMSTEN KRIJGT EEN WETTELIJKE REGELING
De opeenvolging van arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd is strikt geregeld. Ook de duur en de opeenvolging van vervangingsovereenkomsten is strikt geregeld. Het doel van de regelingen is een evenwicht vinden tussen voldoende flexibiliteit voor een werkgever om het werk te organiseren en het belang van een werknemer om, na een bepaalde tijd bij dezelfde werkgever te hebben gewerkt, te genieten van een vaste betrekking in de vorm van een overeenkomst voor onbepaalde tijd. Maar de combinatie van overeenkomsten voor een bepaalde tijd en vervangingsovereenkomsten is niet geregeld.
Het Grondwettelijk Hof besliste al op 17 juni 2021 dat deze lacune leidt tot een ongelijke behandeling die zij ongrondwettig achtte.
Een wetsontwerp tot wijziging van de Arbeidsovereenkomstenwet wil aan dit euvel verhelpen. Het ontwerp beperkt de totale duur van de opeenvolging van één of meerdere arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd en één of meerdere vervangingsovereenkomsten tot twee jaar. Wij blikken al vooruit op de toekomstige regeling.
Verplichte aanwezigheidsregistratie voor onderhouds- en reinigingswerken vanaf uiterlijk 1/1/2024
De Belgische wetgeving voorziet momenteel niet in een algemene verplichting voor de werkgever om over een tijdsregistratiesysteem te beschikken. Momenteel voorzien een aantal specifieke wettelijke bepalingen wel in het bijhouden van systemen van tijdsregistratie of tijdsopvolging (bv. bij deeltijdse tewerkstelling).
De programmawet van 26 december 2022 voegt een nieuwe verplichting tot tijdsregistratie in voor onderhouds- en/of reinigingsactiviteiten.
De zaterdag blijft een werkdag in het sociaal recht
Het nieuw Burgerlijk Wetboek voorziet dat vanaf 1 januari 2023 een zaterdag geen werkdag meer is. De wetgever heeft er op de valreep voor gezorgd dat deze nieuwe bepaling niet zou gelden in het sociaal recht. Op die manier blijft voor werkgevers en werknemers ook na 1 januari 2023 alles bij het oude bij de berekening van bepaalde termijnen.
De nieuwe klokkenluiderswet
De Europese lidstaten moesten de Europese Klokkenluidersrichtlijn omzetten naar nationaal recht tegen 17 december 2021. Met wat vertraging heeft België eindelijk zijn huiswerk klaar. Op 24 november werd de Belgische klokkenluiderswet goedgekeurd en op 15 december werd deze in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. In deze blog lichten we toe aan welke verplichtingen jouw onderneming moet voldoen.
Transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden
Vanaf 10 november 2022 dient een werkgever rekening te houden met een aantal nieuwe minimumvereisten om transparantere en beter voorspelbare arbeidsvoorwaarden te garanderen. Volgens de wet van 7 oktober 2022 dient de werkgever nieuwe informatieverplichtingen na te leven. De wet kent ook een aantal bijkomende rechten toe aan werknemers. De wetgever heeft aan deze nieuwe regels bovendien een bescherming tegen represaillemaatregelen en ontslag gekoppeld. Tot slot werd ook het Sociaal Strafwetboek aangevuld met een aanzienlijk aantal bepalingen.
Nieuwe spelregels voor het inroepen van medische overmacht
Wanneer een werknemer wegens ziekte of ongeval definitief ongeschikt is voor zijn overeengekomen werk, kan er een einde worden gemaakt aan de arbeidsovereenkomst wegens overmacht. Deze vorm van beëindiging van de arbeidsovereenkomst is beter gekend als ‘medische overmacht’. Tot vorige week was dit enkel mogelijk na het doorlopen van een re-integratieprocedure. In dit blogbericht bespreken we de nieuwe spelregels om te kunnen overgaan tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht.
"Monday you can fall apart" - geen ziektebriefje meer voor de eerste dag
Zaterdag werkdag? Het klontje is toch niet zo klaar! (UPDATE)
Op 1 juli 2022 werd in het Belgisch Staatsblad de Wet van 28 april 2022 houdende boek 1 “Algemene Bepalingen” van het Burgerlijk Wetboek gepubliceerd. Daarin wordt bepaald dat “werkdagen alle andere dagen dan wettelijke feestdagen, zondagen en zaterdagen zijn”. Deze nieuwe bepaling treedt in werking op 1 januari 2023. Aangezien ook in het arbeidsrecht de term ‘werkdagen’ vaak voorkomt werd dan ook onmiddellijk de vraag gesteld of de nieuwe bepaling in het Burgerlijk Wetboek ook van toepassing is in het arbeidsrecht? Immers, ten gevolge van een arrest van het Hof van Cassatie van 27 februari 1995, wordt in het arbeidsrecht een zaterdag als een werkdag beschouwd.
Arbeidsdeal: inzetbaarheidsbevorderende maatregelen bij ontslag
De overheid wil werknemers de mogelijkheid geven om na ontslag hun kansen op de arbeidsmarkt te verbeteren. Werknemers die recht hebben op een opzeggingstermijn van 30 weken of meer, zullen vanaf 1 januari 2023 opleidingen kunnen volgen of deelnemen aan andere inzetbaarheidsbevorderende initiatieven. Dat wordt gefinancierd met de – al bestaande en ongewijzigde - werkgeversbijdragen die geheven worden op een deel van de opzeggingsvergoeding.
De opzeggingsvergoeding bij verminderde prestaties
Zoals u de afgelopen weken heeft kunnen volgen, lichten we op deze blog een aantal nieuwigheden toe. Deze week komt de berekening van de opzeggingsvergoeding bij verminderde prestaties aan bod. De huidige regeling voor de berekening van de opzeggingsvergoeding bij vermindering van de arbeidsprestaties wegens ouderschapsverlof, nl. op basis van het loon voor de niet-verminderde arbeidsprestaties, wordt vanaf 10 november 2022 uitgebreid naar alle vormen van vermindering van arbeidsprestaties in het kader van tijdskrediet en de thematische verloven die voor een bepaalde tijd worden overeengekomen.
Arbeidsdeal: het wisselend weekregime
Heel wat maatregelen uit de arbeidsdeal hebben tot doel om een betere work-life balans te verzekeren voor werknemers. Zo voorziet het wetsontwerp ook de invoering van een nieuwe mogelijkheid voor voltijdse werknemers om een wisselend weekregime aan te vragen. Zo zou een werknemer zijn voltijdse arbeidsregeling bv. kunnen aanpassen aan de verblijfsregeling die in het kader van een co-ouderschap is overeengekomen voor zijn kind.
Arbeidsdeal: recht op opleiding
Arbeidsdeal: deeltijds variabele uurroosters moeten langer op voorhand meegedeeld worden
De nieuwe arbeidsdeal werd op 29 september 2022 goedgekeurd in het parlement. Eén van de maatregelen is dat de termijn van voorafgaande kennisgeving van de uurroosters voor deeltijdse werknemers met een variabel uurrooster verlengd wordt. Dit zou moeten leiden tot een beter evenwicht tussen werk en privéleven voor deeltijdse werknemers met variabel uurrooster en hen meer mogelijkheden geven om een bijkomende job of opleiding te volgen.
Arbeidsdeal: werknemers uitlenen tijdens de opzeggingstermijn wordt mogelijk met het transitietraject
Het ter beschikking stellen van werknemers of, anders gezegd, het uitlenen van werknemers is in België in principe verboden. Op dat verbod bestaan al een aantal uitzonderingen. Er wordt door de arbeidsdeal een uitzondering aan toegevoegd: een opgezegde werknemer kan tijdens de opzeggingstermijn ter beschikking worden gesteld van een andere werkgever-gebruiker. Deze specifieke vorm van toegelaten terbeschikkingstelling kreeg de naam ‘transitietraject’.
Arbeidsdeal: de 4-daagse werkweek
Arbeidsdeal: het recht op deconnectie
Eén van de maatregelen uit de arbeidsdeal is het recht op deconnectie. Ondernemingen met minstens 20 werknemers zullen tegen 1 januari 2023 verplicht zijn om afspraken te maken over het recht op deconnectie buiten de werkuren. Tot op vandaag had een werknemer enkel het recht op overleg rond deconnectie, maar was er geen verplichting om hierover afspraken te maken. Dat zal nu dus veranderen.